Негувајте го здравјето

Омега киселини за поздраво срце

Знаци за недостаток на омега масни киселини се: брзо заморување, сува кожа, опаѓање на косата, слаба меморија, имунолошки нарушувања, слаба периферна циркулација, менување на расположението и депресија.

Храната не е само задоволство во животот, таа е исто така важен фактор за здравјето. Таа претставува мешавина од хранливи материи, кои се единствен извор на енергија потребна за опстојување. Енергетски сиромашната исхрана загрозува многу животни функции, а пред сè способноста за работа и целокупното здравје.

Во светот значењето на исхраната е многу сериозно, па од таму и барањата за рационална, здрава и безбедна исхрана се сè поголеми.

Човековата исхрана содржи заситени, моно незаситени и повеќепати незаситени масни киселини. Линолната, линоленската и арахидонска масна киселина како претставници на повеќепати незаситени масни киселини, се есенцијални материи и организамот не може да ги синтетизира, па затоа е потребно постојано да се внесуваат.

Во мастите на луѓето и животните преовладуваат омега-6 масни киселини, а во рибиното масло омега-3 масни киселини. Некои растенија особено зелените, содржат и омега-3 и омега-6 масни киселини. Често пати во диететската исхрана се препорачува во текот на неделата два пати да се внесува риба или производи од риба, бидејќи во рибиното масло има многу омега-3.

Постои голема разлика меѓу слатководните и морските риби. Поради исхраната (вештачки се хранат во рибници) слатководните риби содржат мононезаситена палмитолеинска киселина, додека морските риби се многу побогати со незаситени масни киселини.

Омега масните киселини штитат од развивање на коронарни срцеви заболувања, бидејќи содржат незаситени масни киселини. Тоа е важно особено кога постојат ризични фактори како што се: староста, покачен крвен притисок и холестеролемија.
Во неколку научни истражувања споредени се Ескими и Данци и зачестеноста на појава на артериосклероза и заболувања на срцевите садови. Ескимите кои претежно се хранат со разни видови морски животни и покрај многу суровите услови за живеење во споредба со Данците имаат помалку болни од артериосклероза и срцеви заболувања.

Омега масните киселини се наоѓаат и во некои зелени растенија и семиња и тоа омега-3 во семе од лен, репка и конола, омега-6 може да се добие од јаглика и црна рибизла, во помали количини од масло од пченка, соја, сончоглед и шафраника, омега-9 од маслиново масло, кикирики и авокадо.

Научно е докажано дека омега масните киселини ја смалуваат содржината на арахноидонската киселина во мембраните на тромбоцитите и леукоцитите, а го зголемуваат еукозапентуатот, кој го запира натрупувањето на тромбоцитите во крвните садови. Омега масните киселини влијаат на контракцијата на срцевиот мускул, тие ја смалуваат силата на срцевата контракција (инотропниот одговор) на т.н. алфа-адренергични стимулации, а со тоа го смалуваат оштетувањето на ишемичното срце.

Омега-3 покрај ова придонесува и за оджување на нормалното ниво на триглицеридите и холестеролот во крвта.

Омега-6 како поспецифично дејство има силно влијание на имуната функција така што ослободува лимфокинини кои ги активираат клетките на имуниот систем за одбрана на организамот. Омега-6 есенцијалната масна киселина учествува и во создавањето и излачувањето на некои хормони од хипофизата, тироидеата и од адреналните жлезди и така директно или индиректно учествува во градењето на имуниот систем во организмот. Освен тоа учествува во создавањето и прифаќањето на некои неуротрансмитери кои учествуваат во одржувањето на расположението и сонот.

Омега-9 е олеинска масна киселина која не спаѓа во есенцијалните масни киселини, но учествува во намалување на артериосклеротичните промени, го подобрува имуниот систем и има заштитна улога во спречување на развивање на некои канцерогени заболувања.
Најновите испитувања покачуваат дека омега масните киселини имаат најдобар ефект кога се земаат во комбинација 3-6-9, отколку кога се земаат поединечно. Омега масните киселини треба да се внесуваат константно, бидејќи организамот не може да ги синтетизира.

Омега масните киселини осигуруваат создавање на простагландини. Тие се соединенија слични на хормоните кои имаат функција во регулирање на болката и отоците, помагаат во одржувањето на нормалниот крвен притисок, на нивото на холестеролот, а учествуваат и во преносот на нервните импулси.

Фактори кои ја намалуваат ресорбцијата на омега масните киселини се: возраста, храна богата со транс масни киселини (брзи и пржени храни во прегорени масла), недоволен внес на витамини и минерали, консумирање на алкохол и одредени лекови.

Автор

Trimeks

Скопје

Македонија